Dragon Ball / Doragon bôru

Dragon Ball / Doragon bôru
Dragon Ball Z / Doragon bôru Z
Dragon Ball GT / Doragon bôru GT
Dragon Ball Kai

Galeria

Smok Nalavary to zjawisko dość znane i powszechne w internecie.

Galeria

Św. Jerzy walczący ze smokiem

Smok na koszulce

Smok chiński na karcie z książki

Smok – ilustracja z Nowych Aten

Japoński smok drzeworyt Hokusai Smok

Smok Obrońca Ljubljany

Gry

W grach RPG lub komputerowych posiadają często zdolność do ziania różnorakimi gazami (np. chlorem), zimnem, kwasem lub nawet błyskawicami. Występują w wielu kolorach. Najpowszechniejsze to smoki czerwone, zielone, czarne, białe, błękitne, złote, srebrne i niebieskie.

Często pojawiają się jako potężni bossowie np:
Firkraag w BG 2

Smok występuje w większości gier rozgrywających się w świecie fantasy, zwykle jako jeden z najpotężniejszych przeciwników np:
Gothic II,
Gothic III,
Wiedźmin 2,
Baldur's Gate II,
Icewind Dale,
Divine Divinity,
Fable: Zapomniane opowieści (Jack Rzeźnik),
Evil Islands,
Dragon Age: Początek,
Dragon Age II,
Two Worlds,
Two Worlds II,
Arx Fatalis,
Dark Messiah of Might and Magic

czasem jako sojusznik
serie:
Heroes of Might and Magic,
gry :
Baldur's Gate II (Adalon) i
The Elder Scrolls IV: Oblivion (Martin)

oraz w grze na podstawie powieści Christophera Paolini Eragon), a nawet postać grywalna:
Breath of Fire III,
Sacred 2: Ice & Blood,
Divinity 2: Ego Draconis,
Warcraft,
Spyro the Dragon.

Zdarzają się gry w których smoki spełniają każdą z wyżej wymienionych ról np.
seria jRPG:
Final Fantasy, czy serie
RPG Might and Magic.

Występuje też w wielu grach MMORPG (ang. Massively-Multiplayer Online Role Playing Game) takich jak:
World of Warcraft,
Guild Wars,
Maple Story (np. Leviathan) lub
Smoki Nightwood.

Muzyka

Zespoły ze smokiem w nazwie

DragonForce
Dragon's Eye

Seriale telewizyjne

Dragon Ring, The
Fight! Dragon
George and the Dragon
Gra o tron (serial telewizyjny)
Syn smoka / Son of the Dragon
Tiger & Dragon
W krainie władcy smoków / Spellbinder: Land of the Dragon Lord
Znak smoka / Double Dragon



W filmie "Smoki, urzeczywistniona fantazja" (Discovery Channel) przedstawione są tezy (z dowodami w postaci znalezisk) mówiące o tym, że smoki to zwierzęta, które przeżyły od czasów dinozaurów aż do średniowiecza oraz że legendy o nich nie są bezpodstawne. Jest to film będący fikcją, ukazującą, że zwierzęta o opisywanych w mitologii cechach są możliwe do pomyślenia — film wielu złudził swoją realnością.

Filmy ze smokiem w tytule

Amerykański smok Jake Long
Brama Tygrysa i Smoka / Lung fu moon
Charlie Chan i klątwa Dragon Queen / Charlie Chan and the Curse of the Dragon Queen
City Dragon
Curse of the Dragon
Czerwony smok / Red Dragon
Dance of the Dragon
Draco łac. Smok
Dragon Age: Redemption
Dragon Eyes
Dragon Fury
Dragon Pearl, The
Dragon Storm
Droga smoka
Dziewczyna z tatuażem / Girl with the Dragon Tattoo, The
Electric Dragon 80 000 V
Fight! Dragon
Flying Swords of Dragon Gate, The
Fury of the Dragon
Heart of a Dragon
Latający smok, przyczajony tygrys / Flying Dragon, Leaping Tiger
Lochy i smoki 2 / Dungeons & Dragons: Wrath of the Dragon God
Łowca smoków / Dragon Hunter
Meksykański wojownik / Latin Dragon
Mumia: Grobowiec Cesarza Smoka / Mummy: Tomb of the Dragon Emperor, The
Ognisty smok / Dragon Fire
Ostatni smok / Last Dragon, The
Pocałunek smoka / Kiss of the Dragon
Przyczajony tygrys, ukryty smok
Rencontre avec le dragon
Rok smoka
Smok: historia Bruce'a Lee
Smok: historia Bruce'a Lee / Dragon: The Bruce Lee Story
Smokiem i mieczem / George and the Dragon
Syn smoka / Son of the Dragon
Tiger & Dragon
Tomb Raider: Tears of the Dragon
W krainie władcy smoków / Spellbinder: Land of the Dragon Lord
Waleczna dama 2 / Lady Dragon 2
War of the Dragon
Wejście smoka / Enter the Dragon
Yellow Dragon
Zielony smok / Green Dragon, The
Znak Smoka / Double Dragon
Znak smoka / Double Dragon

Seriale animowane

Amerykański smok Jake Long
Wybraniec smoka
Dragon Ball
Xiaolin - pojedynek mistrzów
Tabaluga
Łowcy smoków
Fairy Tail
Bakugan: Młodzi wojownicy

Filmy animowane - wiki

Homestar Runner – smok Trogdor
Shrek
Shrek 2
Shrek 3D
Shrek Trzeci
Shrek Forever
Pada Shrek
Opowieści z Ziemiomorza
Spirited Away: W krainie bogów
Łowcy smoków
Magiczny miecz - Legenda Camelotu
Jak wytresować smoka
Sintel

Filmy - wiki

Filmy dokumentalne

Smoki. Urzeczywistniona fantazja Discovery Channel 2004
Zabójcze smoki National Geographic Wild

Filmy fabularne

Ostatni smok
Eragon
Władcy ognia
Amerykański smok Jake Long
Lochy i smoki
Harry Potter i Czara Ognia
Wiedźmin (film)

Literatura - wiki

Niektóre książki ze smoczymi bohaterami

cykl Opowieści z Narnii (The Chronicles of Narnia, pierwszy tom wydany w 1950) (aut. C. S. Lewis)
Hobbit, czyli tam i z powrotem (The Hobbit, or There and Back Again, 1937) oraz Silmarillion (The Silmarillion, 1977) (aut. J. R. R. Tolkien) — zob. Smoki w Śródziemiu
Rudy Dżil i jego pies (Farmer Giles of Ham, 1949) (aut. J. R. R. Tolkien) – opowiadanie
cykl Ziemiomorze (Earthsea, 1968) (aut. Ursula Kroeber Le Guin)
Porwanie Baltazara Gąbki (1965) i kontynuacje (aut. Stanisław Pagaczewski)
cykl Jeźdźcy smoków z Pern (Dragonriders of Pern, 1968) (aut. Anne McCaffrey)
Niekończąca się historia (Die unendliche Geschichte, 1979) (aut. Michael Ende)
cykl Świata Dysku (Discworld, 1983) (aut. Terry Pratchett) — zob. Smoki Świata Dysku
cykl Dragonlance (1984) (aut. Margaret Weis, Tracy Hickman i inni)
Oczy Smoka (The Eyes of the Dragon, 1987) (aut. Stephen King)
cykl Brama Śmierci (The Death Gate Cycle, 1990) (aut. Margaret Weis oraz Tracy Hickman)
Miecz przeznaczenia (1993) (aut. Andrzej Sapkowski) — zbiór opowiadań o Wiedźminie, np. Granica możliwości
Pożytek ze smoka (1993) (aut. Stanisław Lem) — opowiadanie
cykl Miecz prawdy (The Sword of Truth, 1994) (aut. Terry Goodkind)
Smok i jerzy (Dragon Knight - seria powieści (1957-2000) Gordona R. Dicksona
Tkacz iluzji (1997) (aut. Ewa Białołęcka) – zbiór opowiadań
cykl Harry Potter (1997) (aut. J. K. Rowling)
Zabójca Smoków (Dragonslayer, 2000) (aut. William King oraz Nathan Long) – część cyklu Przygody Gotreka i Felixa
cykl Dziedzictwo (Inheritance Cycle, 2003) (aut. Christopher Paolini)
cykl Septimus Heap (2005) (aut. Angie Sage)
cykl Temeraire (2006) (aut. Naomi Novik)
Księga smoków (1899) (aut. Edith Nesbit)
Pieśń Lodu i Ognia (aut. George R.R. Martin)

Smoki w kulturze popularnej - wiki

Smoki często występują w utworach fantasy, są to jednak istoty bardzo zróżnicowane: od potężnych, często złośliwych zwierząt, do istot rozumnych, często przewyższających człowieka, głównie doświadczeniem i wiedzą (np. z Ziemiomorza Ursuli Le Guin). Różne są także ich charaktery, a nawet wygląd zewnętrzny (smoki z Niekończącej się opowieści czy utworów Ewy Białołęckiej są porośnięte futrem).

Smoki są częstym motywem tatuaży.

Smoki Europy - wiki

moki z legend kontynentu europejskiego, dominują we współczesnej konwencji fantasy. Zgodnie z pierwowzorami mają zwykle wygląd wielkiej jaszczurki czy dinozaura, posiadają skrzydła, nierzadko maja kilka głów, potrafią zionąć ogniem. Francuski mnich Fulko z Chartres, zmarły w 1127 r., tak pisał o smokach: "Smoki charakteryzują się długimi, wstrętnymi pyskami, ostrymi zębami i ognistym językiem, uszy mają podobne do rogów, kark jest długi a ciało jaszczurcze. Dwie nogi są podobne do orlich pazurów, a skrzydła mają jak nietoperze. Smoki mieszkają w Indiach i w Etiopii, gdzie stale jest lato. Są to największe zwierzęta na świecie"[9] Jako symbol pojawiają się między innymi w Imperium Rzymskim. Zasadniczo utożsamiano je ze złem, chorobą lub wojną; w tradycji chrześcijańskiej smok pojawia się jako symbol szatana. W chrześcijańskich legendach europejskich motyw smoka wiąże się z postacią Św. Jerzego. Smoki pojawiają się w średniowiecznych eposach (np. o Tristanie i Izoldzie).

Wojciech Górczyk uważa, że: "W słowiańskim micie o pojedynku kosmogonicznym, prawdopodobnie Weles, słowiański chtoniczny bóg płodności pól i zmarłych, władca Zaświatów i śmierci, strażnik pokładów złota i skarbów, przyjmował niekiedy postać żmija. Był on przeciwnikiem Peruna, gromowładnego boga uranicznego"[9]

O smokach pisze szczegółowo Benedykt Chmielowski w Nowych Atenach: "gdzie historia włóczkową robotą zapisana. Jest to wskazanie na jakiś rodzaj pisma pamiętającego historię smoczych dziejów, opartego na niciach. Tamże smoki strzegły złote runo".

Istotami podobnymi do smoków są: bazyliszki, wiwerny i wher i draki

Smoki z legend, mitów oraz "postacie" literackie:

Aži Dahaka
Żmij
smok wawelski
Wąż-smok
Wiwern
Smoki Śródziemia
Smoki Świata Dysku
smok łysiecki
bałtyjskie: Aitvaras, Pukis

Smoki Dalekiego Wschodu - wiki

Longi, czyli smoki azjatyckie wywodzą się z Chin, a początek legendzie dały im zapewne kości dinozaurów, które występują licznie na pustyni Gobi. Smoki chińskie znane są także w Japonii, Korei Południowej, Wietnamie i Azji Południowo-Wschodniej. Chiński smok posiada ciało węża, pysk wielbłąda, łuski karpia, łapy tygrysa i szpony orła. W pysku często trzyma perłę, która symbolizuje doskonałość.

W przeciwieństwie do europejskiego smoka, smok chiński jest istotą sprzyjającą ludziom, i — jako taki — symbolizował przez wieki władzę cesarską, np. smoczy tron oznaczał tron cesarza Chin. Ludność chińska wierzyła, że pierwszymi cesarzami ich kraju były właśnie smoki.

W odniesieniu do przyrody, smok jest symbolem wody. Chińczycy wierzyli w przeszłości, że każda rzeka, zbiornik wodny czy chmura mają swojego smoka, którymi zarządza Smoczy Król w Niebie. W czasach suszy składano ofiary Królowi Smoków z prośbą o deszcz.

Smok jest elementem wielu chińskich powiedzeń i przysłów, np. chiński idiom 望子成龙 (dosł. pragnąć, by dziecko zostało smokiem) jest używany w odniesieniu do rodziców, którzy mają wygórowane ambicje wobec swych dzieci.

Starożytna chińska astrologia umiejscawiała gwiazdozbiór Smoka między Małą i Wielką Niedźwiedzicą. Smok to jedno z 12 zwierząt chińskiego zodiaku.

Smoki chińskie i japońskie można odróżnić po pazurach: chińskie mają cztery, a japońskie trzy pazury. Dodatkowo japońskie mają bardziej podkreśloną wężową budowę ciała

Historia-wiki

Smoki pojawiają się w wielu mitologiach, w tym mitologii greckiej, zazwyczaj, podobnie jak gryfy pełnią funkcję strażników, przypisywane im są także liczne przymioty jak mądrość i siła. Nigdy nieusypiający smok stał na staży złotego runa z polecenia boga Aresa, inny pilnował wyroczni Apolla w Delfach, jeszcze inny zaś źródła w okolicy późniejszego miasta Teby. Ostatniego zabił Kadmos, jego zęby zaś posiał w ziemi, z czego powstali dzielni wojownicy[1][2]. Ze smokami walczyło wielu mitycznych bogów i bohaterów, m.in. Apollo (smok Pyton), Jazon (smok pilnujący złotego runa), Herakles (Ladon), czy Perseusz (smok Cetus). W mitologii sumeryjskiej bogini Tiamat, z której powstała ziemia i niebo, przedstawiana była pod postacią smoka. W mitach anglosaskich znany jest także smok Grendel oraz jego matka, pokonane przez Beowulfa. W legendach arturiańskich także pojawiają się smoki, m.in. biały i czerwony smok z wizji Merlina. Mitologia skandynawska określa niekiedy mianem smoka węże Midgardsormra i Nidhogga[3]. W mitach germańskich pojawia się smok Fafnir, pokonany przez Sigurda.

W chrześcijaństwie smok uosabia zazwyczaj zło, w Biblii wąż z raju często określany jest tymi mianem, podobnie jak Lewiatan, pojawia się także w Apokalipsie św. Jana. Wielu świętych przedstawianych jest ze smokiem, jako atrybutem, m.in. św. Małgorzata z Antiochii, czy Św. Jerzy, który pokonał smoka nieopodal miasta Sylene[4][5]. U Słowian bożek Chworz bywał ukazywany pod postacią smoka[6].
Wygląd[edytuj]

Za: Marco Polo,Podróże; Pliniusz Starszy, Historia Naturalna; Bartholomaeus Anglicus, De proprietatibus rerum; Izydor z Sewilli, Etymologie; Flawiusz Filostratos, Żywot Appoloniusza z Tiany; Lukan, Pharsalia

W porównaniu z innymi stworzeniami fantastycznymi, smok nie miał tak ściśle określonego wyglądu. Często utożsamiano go z wielkim wężem, mającym ponoć do 10 kroków długości i grubość do 10 dłoni[7]. Ich cztery łapy były zakończone ostrymi pazurami, a pokryte łuskami ciało błyszczało się w słońcu. Wedle niektórych autorów były silnie jadowite, wedle innych nie, gdyż do zabijania ofiar używały ogona, ostrych zębów lub je dusiły. Zazwyczaj smok miał niewielką głowę z grzebieniem na czubku. Zgodnie z etymologią nazwy miał posiadać znakomity wzrok. Niekiedy smok posiadać miał również skrzydła, podobne nietoperzym. Zdarzało się, że smoki przedstawiano z uszami, rogami, czy brodą.
Legendy[edytuj]

Smoki pojawiają się w wielu źródłach starożytnych[8], średniowiecznych bestiariuszach i fizjologach oraz licznych późniejszych źródłach, które jednak w większości opierają się na wymienionych wyżej. O smokach powstało wiele legend, jak o każdym z fantastycznych stworzeń.

Smoki, jako wielkie węże, miały często kryć się wśród liści na drzewach, lub przy wodopojach, gdzie polowały na słonie. Gdy przechodziły pod drzewami, smoki rzucały się na nie i dusiły lub też zabijały trującym oddechem, po czym wypijały z nich chłodną nawet podczas upałów krew. Niekiedy słoniowi udawało się otrzeć o kamień i w ten sposób zgładzić smoka, sam jednak zwykle umierał z wycieńczenia. Wówczas jego krew tworzyć miała cenny pigment, cynober.

Smoki mieszkać też miały często na pustyniach, gdzie kryły się w jaskiniach. Gdy wychodziły przed wejście, powietrze zaczynało wirować i unosiło je w powietrze, wedle niektórych autorów, latać smoki mogły też dzięki sile swego jadu, przed którym uchodziło nawet morze.

W smoczych głowach znajdować się miały wedle legend białe, twarde, drogocenne i czarodziejskie kamienie zwane draconce lub karbunkułami. Nosili je ponoć często królowie na Dalekim Wschodzie. By je zdobyć, odważni myśliwi lub magowie usypiali smoki odpowiednimi ziołami.

Smok miał też silne związki z morzem, bywały bowiem odmiany wodne. Miały ponoć pragnienie tak wielkie, że sama woda im nie wystarczała i połykały wiatr. W tym celu goniły statki i odbierały im wiatr z żagli, przewracając je przy tym. Niekiedy pojawiały się także legendy wiążące pływy z połykaniem wody przez ogromne węże morskie lub smoki, żyjące na dnie wód.
Symbolika[edytuj]

Za: W. Kopaliński, Słownik symboli; J.E. Cirlot, Słownik symboli; D. Forstner, Świat symboliki chrześcijańskiej; J. Hoult, Dragons Their History and Symbolism; S. Carr - Gomm, Słownik symboli w sztuce, motywy, mity, legendy w malarstwie i rzeźbie
Pozytywna[edytuj]

Smok, podobnie jak wąż wiązał się z symboliką wody. W starożytnym Rzymie traktowany był niekiedy jako istota podziemna czuwająca nad urodzajem. Był symbolem autorytetu i potęgi, wiązanym ze słońcem i symboliką królewską, podobnie jak lew i orzeł. Stanowił alegorię wiedzy, mądrości, czujności i dobrej straży. Plujący ogniem mógł przedstawiać lato. W heraldyce był oznaką waleczności, a jego zawinięty w pętle ogon świadczył o sile i energii. Smoka ukazywano także gryzącego własny ogon, jak węża Ouroborosa, wówczas był emblematem wiecznego ruchu, cykliczności i odnowy. W psychologii smok w jaskini mógł być symbolem aktu seksualnego. Wiązano go także z Wielką Matką.
Negatywna[edytuj]

Smok pozostawał często stworzeniem groźnym uosabiającym zło. W psychologii także ludzkie lęki i ciemną stronę osobowości. Stał w opozycji do bohatera, który musiał pokonać zło drzemiące w nim samym, ukazywane pod postacią smoka, by ostatecznie zwyciężyć nad złem. W chrześcijaństwie utożsamiany z diabłem, grzechem, chaosem, pogaństwem, czy herezją. Smocza krew lub ślina oznaczać mogła truciznę, sam pysk zaś bramy piekielne.

Etymologia słowa - wiki

W większości języków europejskich słowo smok pochodzi od greckiego słowa drakan (bystrooki), np. ang. Dragon, niem. Drache, cz. Drak.

Nowy słownik etymologiczny Wiesława Borysia stwierdza, że smok jest słowem ogólnosłowiańskim: czeski zmok, słowacki zmok/zmak, staro-cerkiewno-słowiańskie smokъ itd. Prasłowiańskie smokъ to istota mityczna pod postacią latającego gada lub pod postacią ludzką. Gdyby słowo smok wywodzić od prasłowiańskiego sъmъkъ, można by łączyć to słowo z czasownikiem (prze)smyknąć się, przejść, przesunąć się, przedostać się gdzieś, przez coś zwinnie, szybko, ukradkiem przemknąć się, prześlizgnąć się'